Liederen die we kennen als voetbalanthems, worden lang niet altijd als zodanig geboren. Dat ‘Tage Wie Diese’ de anthem van voetbalclub Fortuna Düsseldorf en, uiteindelijk, heel Duitsland werd, is het gevolg van de samenkomst van verlangen, passie en liefde. Van supporters én van een band: Die Toten Hosen.
15 mei 2012
Het is een dinsdagavond in mei als Tweede Bundesligaclub Fortuna Düsseldorf haar belangrijkste wedstrijd in jaren speelt: Een promotie-degradatieduel tegen Hertha BSC uit Berlijn. Het 2–2 gelijkspel, dat met pijn en moeite wordt bereikt, volstaat voor promotie naar de Bundesliga. Het is eindelijk gelukt. Duizenden fans bestormen het veld; vijftien jaar hebben ze moeten wachten op dit moment. Hun Fortuna mag terug naar de hoogste Duitse voetbalklasse. Supporters vallen elkaar in de armen, springen, juichen, huilen. En dan klinken de eerste tonen van 'Tage wie diese’, dé hit van dat voorjaar, door het stadion:
Ich warte seit Wochen
Auf diesen Tag
Campino, frontman van Die Toten Hosen, beschrijft in de tekst van het lied het fantastische gevoel van verlangen, opwinding en verbroedering, om samen met je vrienden op weg te gaan naar een onbekende bestemming; een plek vol belofte. Plots beseffen de fans van Fortuna Düsseldorf: Dit gaat over óns. Het asfalt waarop Campino denkbeeldig richting de plek trekt wo alles laut ist, wo alle drauf sind, is datzelfde asfalt waarop duizenden zich iedere week naar het stadion aan de Rijn begeven. En nu, nú voelen ze die rush van blijdschap; een shot van gelukzaligheid, dat zo verslavend voelt, dat ze hopen dat het voor eeuwig zal blijven.
An Tagen wie diese
Wünscht man sich Unendlichkeit
Tot het bittere einde
De band tussen Die Toten Hosen en Fortuna Düsseldorf gaat diep. We hebben hier niet te maken met een band die enkel sympathiseert met een voetbalclub omdat deze toevallig uit dezelfde stad komt. Nee, de leden van Duitslands grootste rockband — want dat zijn ze — stonden (en staan) op de tribune, als Fortuna haar wedstrijden speelt. Zij begrijpen de Leidenschaft, die al die mensen die op 15 mei 2012 het veld bestormden, voelen als het om hun club gaat. De verbondenheid met elkaar, met de club en met de stad. ‘Zum bitteren Ende’, tot het bittere eind; niet voor niets het motto van de band.
“Fortuna Düsseldorf-Kickers Offenbach, november 1972”, zegt Michael Breitkopf zonder na te hoeven denken. “Dat was mijn eerste wedstrijd van Fortuna.” Voor de gitarist van Die Toten Hosen — beter bekend als ‘Breiti’- is het een herinnering die voor altijd in zijn geheugen gegrift staat. “Als kind is zo’n voetbalwedstrijd een onvergetelijke ervaring, omdat je zoiets nog niet kent. De sfeer, de gang naar het stadion: dat zijn dingen die je bij blijven. De fascinatie voor voetbal die toen is ontstaan, is dan ook niet meer weggegaan.”
Breiti maakt vanaf de oprichting begin jaren tachtig, deel uit van Die Toten Hosen. Een punkband die ontstond uit de muziekscene, die zijn oorsprong vond in de roemruchte club Ratinger Hof. De Hosen waren aanvankelijk een wat rommelige band met een bescheiden fanbase en met cultnummers, zoals ‘Opel-Gang’ en ‘Eisgekühlter Bommerlunder’. In 1987 werd de band landelijk bekend, door bekende Duitse Schlagers te coveren, onder het pseudoniem ‘Die Rote Rosen’. De echte commerciële doorbraak kwam een jaar later, met de single ‘Hier kommt Alex’.
Het was juist in die periode dat het slecht ging met Fortuna Düsseldorf. In 1987 degradeerde de club uit de Bundesliga en kampte het met financiële problemen, waardoor het lastig was om nieuwe spelers aan te trekken. Zelfs toen de club in 1989 weer terugkeerde op het hoogste plan, was er niet genoeg budget om versterkingen te halen. Maar dat was buiten Die Toten Hosen gerekend.
“We besloten toen een actie op te zetten, waarbij van ieder concertkaartje dat we verkochten, er één Mark naar Fortuna zou gaan”, legt Breiti uit. “We haalden uiteindelijk zo’n 150.000 Mark op. Dat was net genoeg om ‘het rechterbeen te kopen’ van Anthony Baffoe, een Ghanese voetballer, die het uiteindelijk heel goed heeft gedaan bij de club.” Om er lachend aan toe te voegen: “En de rest hebben we uitgegeven aan Oliver Gensch, een jeugdspeler. Maar daar hebben we niet zoveel meer van gehoord.”
Aan de intenties van Die Toten Hosen om Fortuna te steunen werd nimmer getwijfeld, zeker niet door Anthony Baffoe zelf. “Ik vond het klasse dat de jongens van de band er echt achter stonden. Dit was geen PR-stunt”, zegt de Ghanees zoveel jaren later op de website van de groep. “Het is waanzinnig hoe zij achter de club en eigenlijk de hele stad staan. Ze kwamen ook vaak in de kleedkamer bij het elftal, als ze weer eens een nieuwe plaat of een nieuwe videoclip uitbrachten.”
“Veel eer viel er niet te behalen aan Fortuna.”- Breiti
Volgens Breiti was het zeker geen berekende actie van de band. “We hebben het altijd gezien als een investering in de lokale cultuur”, stelt hij. “Destijds was het voetbal nog lang niet zo groot en commercieel als nu. Bovendien stond Fortuna bekend als een Verliererverein, dus veel eer viel er niet te behalen.”
‘De Fortuna-Mark’ is niet de enige steunactie die Die Toten Hosen organiseerden. De band droeg in 1993 bij aan de oprichting van het Fanprojekt; een sociaal initiatief, gericht op de ontwikkeling van een positieve fancultuur voor een betere samenleving. In 2001 werden de Hosen zelfs shirtsponsor van Fortuna; op dat moment een armlastige voetbalvereniging die uitkwam op het vierde profniveau van Duitsland.
“De club stond er slecht voor. We moesten iets doen”, vertelt Breiti. “Uiteindelijk hebben we een geweldige deal kunnen sluiten met de bierbrouwerij Diebels, die hier uit het Rijnland komt. Zij zouden onze tour met een bedrag van één miljoen Mark sponsoren, waarvan gedurende twee jaar per seizoen vijfhonderdduizend aan Fortuna zouden geven.” Het shirt met het doodshoofd erop — het bandlogo van Die Toten Hosen — is inmiddels uitgegroeid tot een cultklassieker. “Het blijft geweldig om dat shirt te zien. Zelfs in Zuid-Amerika, waar we regelmatig spelen, zie je op straat mensen lopen met een Fortuna-truitje met ons logo erop.”
Nieuw volkslied
Fan zijn van Fortuna Düsseldorf staat — zeker sinds de jaren negentig — gelijk aan een wilde rit in de achtbaan, weet ook Breiti. In al die jaren dat hij de club komt, zag hij de roodwitten bekerfinales spelen en een Europese finale behalen. Maar hij zag ook veel degradaties, tot op een niveau waar een club al gauw in “de vergetelheid raakt”, zoals Breiti het omschrijft.
Misschien is daarom in Düsseldorf het verlangen naar betere tijden zo groot, dat bij ieder succes de ontlading heviger lijkt te zijn dan bij ieder andere club. En is het misschien daarom dat bij de promotie naar de Bundesliga in 2012 zoveel emoties samenkwamen op één moment, voorzien van een soundtrack die onbedoeld al die gevoelens in woorden en op muziek wist te vatten.
“Die wedstrijd tegen Hertha is een onbeschrijflijk hoogtepunt geweest. Zowel voor de club als voor ons als band”, blikt Breiti terug. “Dat mensen ‘Tage wie diese’ hebben omarmd als hún lied, op deze manier, hadden wij vooraf nooit kunnen bedenken. En dat het vervolgens zou uitgroeien, mede door de beelden van die ene wedstrijd, tot een lied dat gebruikt zou worden voor het vieren van sportsuccessen in heel Duitsland, al helemaal niet.”
In 2012 werd ‘Tage wie diese’ zelfs tot het favoriete lied van het Duitse nationale elftal gekozen, tijdens de Europese Kampioenschappen in Polen en Oekraïne. De Duitse omroep ARD zette het lied onder het radiocommentaar bij goals van Die Mannschaft. En nadat Duitsland in 2014 wereldkampioen geworden was, was ‘Tage wie Diese’ de hymne die bij terugkomst in de hoofdstad Berlijn tezamen met honderdduizenden fans gezongen werd, tijdens de huldiging onder de Brandenburger Tor.
Het lied heeft de status van Die Toten Hosen als de grootste (zelf noemen ze zich de ‘oudste’) rockband van Duitsland alleen maar versterkt. De cultband uit midden jaren tachtig is nu een stadionact, met grote tournees en miljoenen verkochte platen op het palmares. Maar, hoe groot alle successen uit het verleden ook zijn: ‘Tage wie diese’ is de meest succesvolle single van de band tot nu toe. Een generatie- en genreoverstijgend nummer, dat niet alleen gedraaid worden tijdens sportevenementen, maar net zo goed tijdens bruiloften, Oktoberfesten en zelfs tijdens vrijgezellenfeesten.
6 mei 2018
De tijd lijkt stil te hebben gestaan in Düsseldorf. Wederom staan er, zes jaar na die wedstrijd tegen Hertha BSC, duizenden mensen op het veld. En weer is er een groot feest te vieren. Düsseldorf keert terug naar de Bundesliga, nadat het in 2013 daaruit was gedegradeerd. Op 28 april werd Dynamo Dresden uit verslagen met 1–2; een goal in de allerlaatste minuut zorgde voor complete gekte bij iedereen die rood en wit een warm hart toedraagt. Nu, een week later, wordt het feest thuis in Düsseldorf pas echt gevierd. De bekende noten en strofen galmen weer door de arena, na afloop van het 1–1 gelijkspel tegen Holstein Kiel:
An Tagen wie diese
Wünscht man sich Unendlichkeit.
Dit weekend kan Fortuna zelfs kampioen worden in de Tweede Bundesliga. Het eveneens gepromoveerde 1.FC Nürnberg — in Duitsland maken twee clubs de stap omhoog — is dan de tegenstander in een rechtstreeks gevecht om de titel. Mocht Düsseldorf, dáár in het Zuiden, Meister worden, dan weten we al wat bij terugkomst in de vele kroegen langs de oevers van de Rijn gedraaid zal worden.
An Tagen wie diese (…)
Erleben wir das Beste
Kein Ende ist in Sicht.